در مقاله که در ادامه مطالعه خواهید کرد راجع به موضوع وجه الضمان چیست صحبت شده است و پاسخ این سوال تا حدودی داده شده است همچنین گروه تحریریه آریان دادوش سعی نمودند که با پرسش و پاسخ از وکلای مجرب موسسه نکات مهم و کاربردی راجع به وجه الضمان را در این مقاله بازگو کنند.
خالی از لطف نیست که اشاره شود وجه الضمان با وجه التزام قراردادی متفاوت است شما می‌توانید با خواندن مقالاتی که در رابطه با وجه التزام قراردادی چیست و همچنین دیگر مطالب مربوط به وجه التزام به طور کامل با آن آشنا شوید که البته لینک های مربوطه در این مقاله قرار داده شده است .
مطلب مرتبط | مطالبه وجه التزام
آریان دادوش | وجه الضمان چیست
اگر بخواهیم به طور خلاصه پاسخ سوال وجه الضمان چیست را بدهیم باید بگوییم که وجه الضمان مالیست که به عنوان ضمانت عقد به طرف مقابل داده می‌شود .
وجه الضمان از دو کلمه وجه و الضمان به معنای ضمانت کردن تشکیل شده است ، پیش از آنکه وارد مبحث وجه الضمان شویم بهتر است در ابتدا با عقد ضمان و نکات مربوط به آن آشنا شویم و سپس به کاربرد وجه الضمان بپردازیم .
عقد ضمان
در مقالات مختلف دیگری از جمله انواع عقود و آثار آنها و دیگر مطالب مرتبطی که در سایت آریان دادوش منتشر شده است در رابطه با انواع عقود صحبت شد ، همچنین گفته شد که عقد لازم عقدیست که در آن نمی‌توان فقط با اراده طرفین آن را بر هم زد و نیاز به شرایطی خاص دارد یکی از این عقود لازم عقد ضمان میباشد .
عقد ضمان در ماده ۶۸۴ قانون مدنی اینگونه تعریف شده است :
عقد ضمان عبارت است از اینکه شخصی مالی را که بر ذمه دیگریست به عهده بگیرد ، متعهد را ضامن طرف دیگر را مضمون له و شخص ثالث را مضمون عنه یا مدیون اصلی می‌گویند .
در تعریف قانون اشاره‌ای به اراده طلبکار نشده است به همین دلیل بهتر است بگوییم ضمان عقدی است که موجب آن شخصی در برابر طلبکار و با موافقت او دین دیگری را به عهده می‌گیرد .
ضمان گاه به معنای مسئولیت پرداخت خسارت است و گاه مانند بحث حاضر به معنای به عهده گرفتن دین دیگری است .
ضمان عقدی است لازم عهدی معوض رضایی مسامحه‌ای و تبعی
آریان دادوش | وجه الضمان چیست
در ضمان تعهد تنها به سود طلبکار ایجاد نمی‌شود بلکه آنچه در این عقد در برابر تعهد ضامن قرار می‌گیرد برائت است که به سود ثالث یا همان مدیون اصلی برقرار می‌شود ، به اعتقاد برخی حتی در جایی که ذمه ضامن وثیقه دین قرار می‌گیرد چون هدف ضامن احسان و اقدام رایگان به سود طلبکار نیست نباید عقد را مجانی تصور کرد .
وجه الضمان چیست
با توجه به نکاتی که در انتهای پاراگراف بالا در رابطه با عقد ضمان گفته شد ، در جایی ممکن است ضامن وثیقه دین مدیون را در عقد ضمان برای تعهد نسبت به دائن قرار دهد این وثیقه که در صورت پرداخت نکردن دین توسط مدیون برای شخص دائن مصرف خواهد شد و او می‌تواند دین خود را از این وثیقه برداشت کند همان وجه الضمان میباشد البته وجه الضمان در عقود دیگر نیز کاربرد خواهد داشت که البته در رابطه با عقود دیگر اختلافات نظر بسیاری میان دکترین حقوقی وجود دارد و نتیجه آن هم مبحث تفاوت وجه الضمان با وجه التزام قراردادی میباشد که در مقاله دیگری به آن خواهیم پرداخت .
آریان دادوش | وجه الضمان چیست
موضوع عقد ضمان
لازم به ذکر است که موضوع عقد الضمان ممکن است عین منفعت یا انجام کار باشد البته مشروط بر اینکه مباشرت مدیون شرط نباشد چرا که در آن صورت ضامن تاثیرگذار نخواهد بود.
در صورتی که ضامن تعهد کند که جنس دیگری را به جای دین به طلبکار بدهد قرارداد نافذ است ولی این ضمان تنها به نقل ذمه محدود نمی‌شود بلکه حاوی یک تبدیل تعهد هم هست .
مثال مباشرت مدیون در حضانت است حضانت یک تعهد غیر مالی است که نمی‌توان آن را ضمانت کرد زیرا این تکلیف قائم به شخص بوده و قابل انتقال به ذمه ضامن نیست و وجود وجه الضمان نیست در این عقد بی تاثیر خواهد بود .
وجه الضمان هم می‌تواند توسط ضامن در عقد ضمان قرار داده شود و هم اینکه وجه الضمان می‌تواند توسط طرف دوم در عقود دیگر همچون بیع به عنوان ضمانت به طرف دوم داده شود ، مثال آن هم به عنوان حسن انجام کار و تعهد برای به پایان رساندن انجام یک کاری شخصی وثیقه‌ای را همانند سفته به طرف دوم داده و پایان کار آن را از او خواهد گرفت که این مثال بارز وجه الضمان در عقدی غیر از ضمان خواهد بود .
مطلب مرتبط | عقد بیع چیست
لزوم اهلیت ضامن
نکته بسیار مهمی که در مبحث وجه الضمان چیست باید به آن توجه کنیم اهلیت ضامن است که در ماده ۶۸۶ قانون مدنی نیز اینگونه به آن اشاره شده است ضامن باید برای معامله اهلیت داشته باشد .
اگرچه ماده فوق لزوم اهلیت مضمون له اشاره نکرده ولی اهلیت او نیز شرط است مگر اینکه ضمان از نوع ضم ذمه به ذمه باشد که در این صورت می‌توان قبول مضمون له سفیه و صغیر ممیز را برای انعقاد ضمان کافی دانست زیرا عقد کاملاً به سود اوست .
ضامن شدن ورشکسته بلامانع است اما تاجر ورشکسته نمی‌تواند دیون ناشی از این معاملات را به دلیل ممنوعیت از پرداخت بدهی مندرج در بند ۲ ماده ۴۲۳ قانون تجارت بپردازد طلبکاران این گونه قراردادها نیز نباید در شمار سایر طلبکاران قرار بگیرند و از سهم آنها بکاهند البته اگر مضمون له از ورشکستگی ضامن آگاه نباشد حق دارد ضمان را فسخ و به مضمون عنه رجوع کند .
ورشکستگی مضمون له مانع از انعقاد ضمان است مگر اینکه ضمان از نوع ضم ذمه به ذمه باشد .
آریان دادوش | وجه الضمان چیست
سخن پایانی
پس به طور خلاصه وجه الضمان را می‌توان اون مبلغ یا مالی دانست که ضامن به عنوان وثیقه در عقد ضمان قرار می‌دهد تا دائن بتواند درصورت عمل نکردن مدیون اصلی به تعهد و یا نپرداختن دینش از آن استفاده کند ، مبحث وجه الضمان چیست شامل نکات و اختلافات نظر بسیاری میان دکترین و حقوقدانان میباشد و دربسیاری از هنوز هم این اختلاف نظرات پا برجاست .
توصیه وکلای گروه حقوقی آریان دادوش به شما خوانندگان محترم این مطلب این است که خواندن این مقالات و کتب مرتبط با وجه الضمان هیچگاه جای مشورت و مشاوره با یک وکیل مجرب و خبره را نخواهد گرفت در صورت تمایل به کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید با وکلای مربوطه گروه حقوقی آریان دادوش مشورت نمایید .
1 دیدگاه. جدید
سوالاتمون رو چجوری مطرح کنیم با شما ؟