در بسیاری از قرارداد ها و معاملات همچنان شاهد عدم انجام تعهدات توسط یکی از طرفین هستیم ، یکی از راه های جبران خسارت قراردادن وجه التزام قراردادی در عقد و مطالبه وجه التزام قراردادی بعد از عدم انجام تعهد توسط یکی از دو طرف میباشد .
مطلب مرتبط | وجه التزام در قرارداد
گروه حقوقی آریان دادوش در این مقاله و مقالات متفات دیگری در رابطه وجه التزام قراردادی صحبت نموده و با پرسش و پاسخ حول محور وجه التزام و مطالبه آن سعی بر این بوده که مقاله ای کاربردی را برای شما عزیزان منتشر نماییم.توصیه گروه حقوقی آریان دادوش مطالعه مقاله وجه التزام قراردادی چیست نیز در کنار این مقاله میباشد.
مطلب مرتبط | وکیل ملکی حقوقی
البته خواندن این مطالب هیچگاه جای مشورت و مشاوره با یک وکیل متخصص حقوقی را نخواهد گرفت لذا توصیه گروه حقوقی آریان دادوش به شما مشاوره گرفتن از یک وکیل مجرب و خبره حقوقی نیز در کنار مطالعه این مطالب خواهد بود.
مطلب مرتبط | وجه التزام قراردادی چیست
مطالبه وجه التزام قراردادی
اگر تا کنون یکی از طرفین قراردادی بوده باشید، حتما اصطلاح وجه التزام را شنیده و با آن آشنایی دارید. وجه التزام در واقع یکی از مهمترین شروط ضمن عقد است که متعاقدین (طرفین عقد) باید به آن توجه کافی را داشته باشند. طرفین این شرط را برای جلوگیری از بروز جرایم و جبران خسارتهای مربوط به قرارداد درعقد مینگارند.
همانطور که از عنوان این مقاله مشخص است، هدف ما در مطلب مطالبه وجه التزام قراردادی بیان چگونگی مطالبه خسارت از فردی که مرتکب قصور در انجام تعهد خود شده میباشد.
وجه التزام چیست
در رابطه با تعریف عامیانه وجه التزام قراردادی و مفهوم عرفی آن میتوان گفت در صورتی که قراردادی فی ما بین دو نفر جهت خرید و فروش که از مهم ترین آنها امور ملکی میباشد ، منعقد شود،
لازم است که مفاد قانونی مانند وجه التزام و شرایط آن در قرارداد درج شده باشد. این مبلغ جهت جبران خسارت ناشی از عدم انجام کار یا دیرکرد آن تعیین میشود و باید طبق شرایطی که برای وجه التزام تعیین شده پرداخت شود.
تعریف وجه التزام در قانون مدنی در ماده 230 آن اینگونه آورده شده است :
اگر در ضمن معامله شرط شده باشد که در صورت تخلف متخلف مبلغی به عنوان خسارت تادیه نماید ، حاکم نمیتواند او را به بیشتر یا کمتر از آنچه ملزم شده است محکوم کند .
در نتیجه میتوتن وجه التزام را اینگونه تعریف نمود وجه التزام در لغت به معنی پایبندی و متعهد شدن به انجام کاری است؛ اما به جهت توضیح معنای اصطلاحی آن باید بگوییم: مبلغی است که طرفین یک قرارداد با توافق یکدیگر به عنوان خسارت ناشی از نقض احتمالی تعهدات دو طرف در قرارداد تعیین میکنند.
آریان دادوش | مطالبه وجه التزام قراردادی
انواع وجه التزام
در ادامه مطلب مطالبه وجه التزام قراردادی میتوانیم انواع آن را به دو دسته کلی تقسیم نماییم .
1- وجه التزام بابت عدم اجرای تعهد:
در این حالت وجه التزام به جای تعهد مینشیند و مانند خسارت عدم انجام تعهد، متعهدله (کسی که به نغع او تعهد شده) نمیتواند هم اجرای تعهد را بخواهد و هم وجه التزام را؛ بلکه باید یکی از آنها را انتخاب کند. (بالاخره یا خدا یا خرما!) البته این نکته را هم مدنظر داشته باشید که متعهد به هیچ عنوان نمیتواند از اجرای تعهد امتناع و متعهدله را مجبور به قبول وجه التزام نماید.
2- وجه التزام بابت تاخیر در انجام تعهد:
در این قسم متعهد در صورت به تاخیر انداختن انجام تعهد خویش، ملزم به پرداخت وجه التزام میشود. مثلا اگر در ضمن عقد اجارهای بیاورند: در صورت تاخیر مستاجر در تخلیه عین مستاجره (ملک) از تاریخ انقضای عقد، وی باید برابر هر روز دیرکرد مبلغ 500 هزار تومان خسارت بدهد؛ شحض متعهد باید همان مبلغ را به متعهدله بپردازد.
نکنه مهمی که در مورد وجه التزام در تاخیر انجام تعهد وجود دارد این است که؛ وجه التزام تاخیر در انجام تعهد همراه با اصل تعهد قابل مطالبه است.
شرط ضرر و زیان در قراردادها با شرط وجه التزام متفاوت است ، شرط ضرر و زیان بدین معناست که فرد در دادگاه باید ثابت کند که هم خلف وعده از متعهدله صورت گرفته است و هم ضرر و زیان به او وارد شده است منظور از خلف وعده همان عمل نکردن به تعهد خویش است ، اما در شرط وجه التزام صرف ثابت کردن خلف وعده کافی است و نیازی به اثبات ورود ضرر و زیان نیست .
گروه حقوقی آریان دادوش | وکیل ملکی تهران
مطالبه وجه التزام قراردادی
مطالبه وجه التزام به دو صورت در دادگاه قضایی پیگیری میشود. در نوع اول وجه التزام برای عدم انجام تعهدات است و در نوع دوم خسارتی برای تأخیر در انجام تعهدات در نظر گرفته میشود. خسارت ناشی از عدم انجام تعهدات به این صورت است که یکی از طرفین قرارداد برای عدم انجام تعهدی که در قرارداد ذکر شده، موظف به پرداخت خسارت به شخص متضرر است.
اما در نوع دوم، وجه التزام برای تأخیر در انجام تعهدات به این صورت است که یکی از طرفین قرارداد به تعهد خود در زمان مقرر عمل نکرده و باید به ازای هر روز یا هر ماه، مبلغی را به عنوان خسارت به طرف مقابل پرداخت نماید.
مطالبه وجه التزام
دعوای مطالبه وجه التزام در قرارداد یک دعوای منقول است. مرجع صالح برای ارائه دادخواست مطالبه، دادگاه محل اقامت خوانده، محل اجرا یا انعقاد قرارداد است. بعد از محکومیت خوانده به پرداخت وجه التزام و قطعی شدن آن، به درخواست خواهان، حکم صادر و پرونده به اجرای احکام ارسال میشود.
در ادامه اموال خوانده برای توقیف به دادگاه معرفی شده و در صورت عدم شناسایی اموال خوانده، خواهان درخواست خود را جهت استعلام اموال خوانده، به اداره ثبت اسناد رسمی، املاک، بانک مرکزی و راهنمایی و رانندگی تقدیم میکند. در مرحله بعد، اگر مال و اموالی از خوانده شناسایی نشود، حکم جلب خوانده صادر میگردد.
در رابطه با عدم ایفای تعد در ماده 226 قانون مدنی اینگونه اشاره شده است که : در مورد عدم ایفاء تعهدات از طرف یکی از متعاملین، طرف دیگر نمیتواند ادعای خسارت نماید مگر اینکه برای ایفاء تعهد، مدت معینی مقرر شده و مدت مزبور منقضی شده باشد. همچنین اگر برای ایفاء تعهد، زمانی مقرر نبوده، طرف وقتی میتواند ادعای خسارت نماید که اختیار موقع انجام با او باشد و ثابت کند که انجام تعهد را مطالبه کرده است.
مدارک لازم برای دادخواست مطالبه وجه التزام قراردادی
لازم به ذکر است در رابطه با دادخواست مطالبه وجه التزام قراردادی و عدم ایفای تعهدات از سوی طرف مقابل بسته به قرارداد و تعهدات ذکر شده در آن شرح خواسته در دادخواست ممکن است متفاوت باشد ولی موضوع دادخواست که مطالبه وجه التزام است همواره ثابت خواهد بود .
مدارک مورد نیاز برای ثبت دادخواست مطالبه وجه التزام قراردادی :
- قرارداد فی مابین
- وکالتنامه دادگستری
- مدارک مربوط به عقد به عنوان مثال در قرارداد مشارکت در ساخت یک ساختمان پروانه ساختمان الزامیست
نحوه پرداخت وجه التزام چگونه است؟
بر اساس مواردی که در قرارداد بین طرفین درباره مطالبه وجه التزام قراردادی شرط شده، شخص متخلف باید مبلغ معین شده را بپردازد. در صورتی که میزان خسارت تعیین شده با نرخ تورم و پول رایج مملکت در زمان رسیدگی به پرونده همخوانی نداشته باشد، قاضی از تحدید مسئولیت استفاده کرده و میزان اصلی و دقیق خسارت را محاسبه میکند.
همچنین اگر شخص متخلف در زمان مقرر به بخشهایی از تعهدات خود عمل نکند، برای مطالبه وجه التزام در تعهدات پولی، به تجزیه تعهدات میپردازد. سپس شخص متخلف باید برای آن بخش از قرارداد که به آن متعهد نبوده، خسارت پرداخت کند.
گروه حقوقی آریان دادوش | مطالبه وجه التزام قراردادی
سخن پایانی
همانطور که میدانید قراردادها و اصولا معاملاتی که با مال و دارایی افراد سر و کار دارند، اعمال حقوقی بسیار حساسی هستند. در اینچنین معاملاتی یک اشتباه کوچک برای از دست رفتن کل یا بخشی عظیمی از سرمایه کافی است.
توصیه گروه حقوقی آریان دادوش به شما خوانندگان محترم این مقاله مشورت با یک وکیل خبره و مجرب پیش از انجام هرگونه معامله و قراردادی میباشد اما در صورت انجام و بروز دعوی قبل از اقامه لزوما بایک وکیل مشورت نمایید .
در رابطه با مطالبه وجه التزام قراردادی سعی کردیم در مقاله بالا به طور خلاصه در رابطه با این موضوع صحبت کنیم و نکات مهمی را که برای رسیدن به یک آگاهی مختصر و مفید نسبت به مقوله وجه التزام قراردادی نیاز دارید را بازگو کنیم .
