مقاله ای که در ادامه خواهید خواند سند عادی و سند رسمی چیست ، کمک بسزایی در آشنایی شما با انواع اسناد ، سند عادی و سند رسمی ، محتویات آنها ، مندرجات ، نظر قانون و آثار آنها خواهد کرد.
در ادامه آشنایی با انواع سند و تعاریف آنها شما میتوانید مقالات الزام تنظیم سند رسمی و تنظیم اسناد به شکل رسمی را نیز مطالعه نمایید تا با مقوله رسمی بودن سند ، اجبار و اختیار در رسمی نمودن سند آشنا شوید.
گروه حقوقی آریان دادوش با تکیه بر دانش ملکی حقوقی وکلای مجرب خود توانسته سابقه موفقیت آمیزی را برای گروه خود برهم زند .
هر اختلاف و دعوایی در جامعه نیاز به اطلاعات مربوط و مشخص خود دارد و این اطلاعات فقط شامل قانون نخواهد بود بلکه شامل روند رسیدگی به آن دعوی نحوه رسیدن به یک نتیجه مطلوب ، یافتن نزدیکترین راه برای رسیدن به نتیجه و همچنین آگاهی کامل از رفتار مناسب در مراجع ذی صلاح میباشد.
ادامه مطلب | وکیل ملکی حقوقی
آریان دادوش | سند رسمی و سند عادی چیست ؟
توصیه آریان دادوش به تمامی خوانندگان عزیز این است که در صورت مواجه با هرگونه عملیات و یا دعوای حقوقی و بخصوص امور ملکی ، پیش از هرگونه اقدامی الزاما با یک وکیل متخصص و مجرب در آن زمینه مشورت نمایید تا از تضییع زمان و هزینه پرهیز نمایید.
سند عادی و سند رسمی چیست ؟
پیش از ورود تخصصی به تعاریف بنیادی سند رسمی و سند عادی ابتدا بهتر است با مفهوم اسناد و برخی ویژگی های آن به طور خلاصه آشنا شوید.
اسناد : از نظر حقوق مدنی هر نوشته ای که در مقام دفاع یا دعوا قابل استناد است و دارای مهر یا امضای کسی که سند به او منسوب است میباشد ولی از نظر لغوی هر نوشته یا غیر نوشته ای است که بتوان به آن استناد کرد .
در ماده 1284 قانون مدنی سند اینگونه تعریف شده است : سند عبارت است از نوشته ای که خواهان یا خوانده ( افراد جامعه ) در مقام دعوی یا دفاع به آن استناد می کنند. اسناد حسب ماده 1286 به دو گروه سند عادی و سند رسمی چیست تقسیم می شوند.
ادامه مطلب | وکیل ملکی تهران
آریان دادوش | سند عادی و سند رسمی چیست ؟
عناصر و ارکان سند
ارکان اصلی سند از دیدگاه قانون مدنی به سه رکن اساسی تقسیم میشوند :
1 مکتوب بودن سند
2 قابل استناد بودن : یعنی به چیزی که در دست داریم بتوانیم در مقابل دعوا و یا در مقان دفاع به آن استناد کنیم
3 نوشته حتما باید دارای امضا یا اثر انگشت یا مهر شخصی باشد که باید سند را به او منسوب کنیم در غیر این صورت قابلیت استناد نخواهد داشت.
اسناد به طور کلی بر اساس معیار ها و به اعتبار های مختلف قابل تقسیم بندی هستند مثلا مالی غیر مالی ذمه ای وثیقه ای و…
با توجه به تعریف ماده 1284 قانون مدنی و اشاره به ماده 1286 در آن قانونگذار اسناد را بر اساس درجه اعتبار و توان اثباتی آن به طور کلی به دو دسته تقسیم نموده است :
سند عادی
سند رسمی
آریان دادوش | ابطال سند رسمی به علت وجود معارض
سند چیست و انواع آن
در ادامه توضیحات در رابطه با سند عادی و سند رسمی چیست ، گاهاً شما هم عبارت سند رسمی و سند عادی را شنیده‌اید و میدانیم در زندگی امروزی دانستن برخی اطلاعات ضروری است نه فقط برای حقوقدانان و وکلا بلکه تمامی افراد جامعه در رابطه با برخی عبارت‌ها و تعاریف باید اطلاع داشته باشند.
دلیل این امر سر و کار زندگی افراد با این مقوله ها میباشد ، سند عادی و سند رسمی از جمله این عبارات می‌باشند که آگاهی نسبت به آنها خالی از لطف نخواهد بود.
سند عادی چیست
برای پرداختن به تعریف سند عادی و آشنایی با عبارت سند عادی ابتدا باید این موضوع را در نظر بگیریم که با دیدگاه قانون مدنی و یا حقوق ثبت داریم به این موضوع نگاه می‌کنیم یا خیر.
از دیدگاه قانون مدنی سند عادی سندی است که در اداره ثبت اسناد و املاک و یا دفاتر اسناد رسمی و همچنین نزد سایر مامورین رسمی تنظیم نشده باشد این اسناد می‌تواند بین دو یا چند نفر به طور دستنویس و یا تایپ شده در مکانی غیر موارد بالا تنظیم شود همانند مبایعه نامه‌های دستنویس که در خانه و یا مغازه بین دو یا چند نفر تنظیم میشوند.
از دیدگاه قانون و یا حقوق ثبت سند رسمی سندی است که در دفاتر اسناد رسمی و توسط سردفتران و دفتریاران تنظیم می‌شود و هر سندی به غیر از این اسناد سند رسمی نیست و می‌تواند سند عادی سند مالکیت و… نامیده شود.
پس نتیجه‌ای که می‌توان گرفت این است که بهتر است به طور کامل اسناد رسمی و تعریف آنها را بدانیم ، همچنین آگاه باشیم که سند در چه صورت رسمی تلقی می‌شود با شناخت کامل این موارد می‌توانیم هر سندی که در زمره این موضوعات قرار نگرفت را سند عادی و یا نامی دیگر که در قانون و عرف برای آن شمرده شده است تلقی نماییم.
سند رسمی چیست
تعریف سند رسمی با توجه به ماده ۱۲۸۷ قانون مدنی : اسنادی که در اداره ثبت اسناد و املاک و یا دفاتر اسناد رسمی یا در نزد سایر مامورین رسمی در حدود صلاحیت آنها و بر طبق مقررات قانونی تنظیم شده باشد رسمی هستند،
در ادامه به عناصر و ارکان تشکیل دهنده اسناد رسمی خواهیم پرداخت.
عناصر و ارکان اسناد رسمی
هر سند رسمی از برخی عناصر و ارکان تشکیل شده است که از نظر قانون شاکله یک سند رسمی از این ارکان خواهد بود.
عناصر تشکیل دهنده اسناد رسمی از منظر قانون مدنی شامل سه عنصر اصلی است :
۱ اشخاص تنظیم کننده سند : طبق قانون سه دسته تنظیم کننده معرفی شده است :
الف ادارات ثبت اسناد و املاک همانند سند مالکیت که یک نوع سند رسمی است و توسط ادارات ثبت اسناد و املاک تنظیم می‌شود یا صورت مجلس تفکیکی
ب) دفاتر اسناد رسمی مثل سند بیع رهن وکالت و … که توسط دفاتر اسناد رسمی تنظیم میشوند .
ج) سایر مامورین رسمی مثل شناسنامه یا کارت ملی که توسط اداره ثبت احوال تنظیم می‌شود یا گواهینامه و پاسپورت و…
۲ مامور رسمی باید در حدود صلاحیت خود دست به تنظیم سند بزند : این مورد همانطور تعریف نموده است هر ماموری که به تنظیم سند رسمی می‌پردازد یک حوض اختیارات و وظایف مشخصی دارد و بر اساس امتیاز و اختیاری که قانونگذار به او اعطا کرده است می‌تواند اقدام کند .
تا زمانی که در آن حیطه مشغول به فعالیت هستند اسنادی که تنظیم می‌کنند رسمی است ولی اگر فراتر از حیطه اختیارات و صلاحیت خود عمل کنند آن سند رسمیت پیدا نمی‌کند.
به طور مثال تنظیم و تسجیل روابط حقوقی مردم عقود و معاملات و قراردادها در حوزه فعالیت و صلاحیت دفاتر اسناد رسمی قرار دارد پس اگر یک نفر عقد بیع خود را در نزد یک مامور راهنمایی و رانندگی تنظیم نماید .
به دلیل اینکه مامور راهنمایی و رانندگی صلاحیت ثبت عقود و معاملات را ندارد این سند رسمی نخواهد بود و بسته به شرایط سند عادی خواهد بود و یا نمی‌توان اصلاً آن را سند نامید.
آریان دادوش | سند عادی و سند رسمی چیست ؟
۳ باید طبق قانون و مقررات تنظیم شده باشد : عنصر و یا رکن آخر طبق قانون مدنی تنظیم اسناد رسمی براساس قانون است .
بعضی از مقررات قالب تشریفاتی دارند و اگر رعایت هم نشوند سند رسمیت دارد که باید به موجب قانون این موارد مشخص گردند مثل مقررات ابطال تمبر که به ارکان اصلی رسمی بودن سند لطمه وارد نمی‌کند و این موارد باید در قانون تصریح شده باشند.
ولی بعضی مقررات به قدری درجه اهمیت و اعتبار بالایی دارند که اگر رعایت نشوند سند رسمیت نخواهد یافت و بسته به شرط وجود سایر ارکان تشکیل دهنده سند می‌تواند سند عادی شمرده شود.
مثل وجود مهر و امضای سردفتر در رسمیت یافتن سندی که توسط وی تنظیم شده اثر مستقیم دارد.
بعضی از مقررات و مواد قانونی اگر رعایت نشوند سند را به طور کامل مختل می‌کند و می‌توان گفت که اصلاً سندی شکل نگرفته است و شکل گیری سند منتفی میباشد.
مثل رعایت مقررات مربوط به اهلیت اشخاص که اگر رعایت نشوند می‌توانند مانع از شکل‌گیری سند و عقد و عمل حقوقی گردند.
برای اینکه یک سند طبق قانون مدنی رسمی تلقی شود باید دارای هر سه عنصر بالا باشد و الزاماً کمبود یکی از آنها موجب به رسمیت شناخته نشدن آن سند خواهد بود.
قانون ثبت و اسناد رسمی
در قانون ثبت تعریف صریحی از سند رسمی وجود ندارد اما وقتی به عرف ثبتی رجوع می‌کنیم متوجه می‌شویم تعریف سند رسمی در حقوق ثبت اخص از قانون مدنی است یعنی رویکرد مقررات ثبتی نسبت به سند رسمی اخص از رویکرد مقررات مدنی نسبت به سند رسمی است.
در حقوق ثبت و عرف ثبتی فقط اسنادی که در دفاتر اسناد رسمی تنظیم شده باشند سند رسمی نامیده میشوند اما به عنوان مثال سند مالکیت ملک که از منظر حقوق مدنی یک سند رسمی و دارای اعتبار است ولی از منظر حقوق ثبت عرفاً سند مالکیت نامیده می‌شود.
پس در حقوق ثبت وقتی گفته می‌شود سند رسمی منظور سندی است که در دفاتر اسناد رسمی و توسط سردفتران و دفتر یاران تنظیم می‌شود.
تنظیم و ثبت سند
با توجه به باب اول آیین نامه دفاتر رسمی مصوب ۱۳۱۷ که در تنظیم اسناد و ثبت آن نامگذاری شده است و همچنین ماده ۱۶ این باب می‌توان گفت :
هیچ سندی را نمی‌توان تنظیم و در دفتر اسناد رسمی ثبت نمود مگر آنکه موافق با مقررات قانون باشد.
بنابراین شاهدیم در مقررات ثبتی با دو اصطلاح مهم و مرحله برای شکل‌گیری سند رسمی روبرو هستیم :
۱ تنظیم سند
۲ ثبت سند
هنگامی که یک شخص به دفاتر اسناد رسمی مراجعه می‌کند و تقاضای نوشتن سندی را می‌نماید، مامور رسمی وظیفه دارد موضوع درخواست شده را بررسی کند و فرد را ارشاد کند تا مدارک و استعلام‌های لازم را تهیه کند و در کل می‌بایست موضوع درخواست شده را با قانون تطبیق دهد و سپس باید مقدمات و لوازم مورد نیاز را گردآوری کند تا بتواند متن سند را تهیه کند.
همه این مراحل ابتدایی مرحله تنظیم سند می‌باشند و در مرحله بعد سند باید ثبت شود.
پس از تنظیم سند شامل اخذ مدارک مورد نیاز انطباق آنچه که توسط مراجعه کننده صورت گرفته با قانون ، تهیه استعلام‌های قانونی و آماده کردن متن سند در صورت نداشتن هیچ منع قانونی میباشد.
ثبت سند شامل اعمالی است که به حق یا تکلیف یا روابط حقوقی اشخاص که مورد درخواست بوده جنبه رسمی می‌دهد بنابراین تنظیم مقدم بر ثبت است.
بیشتر بخوانید | آیین نامه دفاتر اسناد رسمی
آریان دادوش | سند عادی و سند رسمی چیست ؟
مندرجات و محتویات اسناد رسمی
وقتی سندی را مشاهده می‌کنیم می‌توانیم آن را به دو بخش مادی و غیر مادی تقسیم کنیم در ماده ۷۰ قانون ثبت قانونگذار در خصوص اعتبار سند و آثار آن صحبت کرده است.
ماده ۷۰ قانون ثبت : سندی که مطابق قوانین به ثبت رسیده رسمی است و تمام محتویات و امضاهای مندرجه در آن معتبر خواهد بود مگر اینکه مجعولیت آن سند ثابت شود.
انکار مندرجات اسناد رسمی راجع به اخذ تمام یا قسمتی از وجه یا مال و یا تعهد به تادیه وجه یا تسلیم مال مسموع نیست.
مامورین قضایی یا اداری که از راه حقوقی یا جزایی انکار فوق را مورد رسیدگی قرار داده و یا به نحوی از انحا مندرجات سند رسمی را در خصوص رسید وجه یا مال یا تعهد به تادیه وجه و یا تسلیم مال معتبر ندانند به شش ماه تا یک سال انفصال موقت محکوم خواهند شد.
تبصره : هرگاه کسی که به موجب سند رسمی اقرار به اخذ وجه یا مالی کرده یا تادیه وجه یا تسلیم مالی را نموده ، مدعی شود که اقرار یا تعهد او در مقابل سند رسمی ، عادی و یا حواله ، برات یا چک یا فته طلبی بوده است که طرف معامله به او داده و آن تعهد انجام نشده و یا حواله یا برات یا چک یا فته طلب پرداخت نگردیده است این دعوا قابل رسیدگی خواهد بود.
با توجه به متن این ماده می‌توان سند را به دو بخش محتویات و مندرجات تقسیم کرد.
محتویات سند
محتویات سند به قسمت‌های عینی ملموس و قابل رویت سند گفته می‌شود.
مثل امضا نوشته مهر. طبیعتاً باید محتویات وجود داشته باشند تا سندی دارای اعتبار باشد وقتی به محتویات خدشه وارد می‌شود در اصل به اصالت سند خدشه وارد می‌شود پس ایراد به محتویات برابر است با ایراد به اصالت سند.
مندرجات سند
مفهوم مفاد و معنای عباراتی است که فرد تنظیم کننده سند یا درخواست کننده آن سند قصد بیانش را داشته است پس مثل محتویات قابل لمس و رویت نخواهد بود.
خود مندرجات سند بر دو قسم هستند یکی اعلام‌های مامور رسمی و دومی اعلام‌های خود فرد میباشد.
منظور از اعلام‌های مامور رسمی همان مشهودات و محسوساتی است که مامور رسمی در قسمتی از مندرجات سند از آنها سخن می‌گوید و آنها را اعلام می‌نماید مثلاً احراز هویت اصحاب معامله.
و منظور از اعلام‌های فرد قسمتی از مندرجات است که بیانگر اظهارات فرد در حضور مامور رسمی است و ممکن است در قالب اقرار باشد یا غیر اقرار و وقتی که به ثبت می‌رسد دارای اعتبار می‌شود.
مثلاً وقتی ماشینی به فروش می‌رسد وقتی خریدار سند را امضا می‌کند اصل بر این است که مبیع را رویت و تحویل گرفته است و بایع ثمن را کامل دریافت نموده است پس سر دفتر مسئولیت ندارد که کنکاش کند که آیا خریدار مبیع را تحویل گرفته یا خیر و به اعلام وی اکتفا می‌کند و فقط مسئول رعایت مراحل قانونی است .
خدشه به سند عادی و سند رسمی
به طور کلی وقتی از سند صحبت می‌کنیم اگر کسی بخواهد به آن خدشه‌ای وارد کند در سه قالب می‌تواند این کار را انجام دهد و مهم نیستش که آن سند رسمی است و یا سند عادی میباشد.
- انکار : فرد خط امضا یا اثر انگشت که به او منتسب شده را انکار کرده و اظهار کند آنچه منتسب به او شده مربوط به وی نیست.
- تردید : اگر کسی که سند در مقابل او ارائه می‌شود خود امضا کننده آن نباشد بلکه قائم مقام او باشد مثل ورثه می‌تواند نسبت به اصالت آن و انتساب امضا به امضا کننده اظهار تردید کند.
- جعل : به معنای قلم بردگی و تغییر در ساختار سند یا امضا یا ساخت سند غیر واقعی است و بر اساس ماده 26 کتاب پنجم ( فصل پنجم جعل و تزویر ) قانون مجازات اسلامی جعل اینگونه تعریف شده است :
جعل و تزویر عبارت‌اند از: ساختن نوشته یا سند یا ساختن مهر یا امضای اشخاص رسمی یا غیر رسمی خراشیدن یا تراشیدن یا قلم بردن‌یا الحاق یا محو یا اثبات یا سیاه کردن یا تقدیم یا تأخیر تاریخ سند نسبت به تاریخ حقیقی یا الصاق نوشته‌ای به نوشته دیگر یا به کار بردن مهر دیگری‌بدون اجازه صاحب آن و نظایر اینها به قصد تقلب.
فصل پنجم کتاب پنجم قانون مجازات از مواد 26 تا 45 به مبحث جعل و تزویر پرداخته و برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید با کلیک بر روی لینک قرارداد شده توسط آریان دادوش که بالاتر به رنگ قرمز آغشته شده به این فصل از قانون تعزیرات دست یابید.
بیشتر بخوانید | قانون مجازات اسلامی
آریان دادوش | سند عادی و سند رسمی چیست ؟
به طور خلاصه سعی کردیم در این مقاله مهم‌ترین تعاریف و موارد مربوط به یک سند رسمی و سند عادی را بیان نماییم البته در تنظیم یک سند رسمی موارد بسیار مهم دیگری نیز وجود دارند که از جمله از آنها شروط ضمن آن عقد که بسته به مبیع و بسته به ذات عقد می‌تواند متفاوت باشد ، هستند .
همچنین طرفین آن معامله هدف معامله مدت زمان معامله انحلال فسخ و انفساخ معامله که دانستن این موارد خالی از لطف نیست و شما میتوانید با مطالعه مقالات دیگر آریان دادوش در زمینه‌های مختلف مربوط به سند اطلاعات خود را تکمیل نمایید.
سخن پایانی
مقاله سند عادی و سند رسمی چیست به طور خلاصه در رابطه با مهم‌ترین موارد مربوط به سند عادی و سند رسمی صحبت کرده است تا در صورت لزوم اطلاعات کافی و کاربردی در این رابطه را داشته باشید.
گروه حقوقی آریان دادوش با تکیه بر علم و دانش وکلای مجرب خود سابقه نزدیک به ۲۰ سال در پرونده‌های حقوقی دارد و همانطور که مستحضر هستید دعاوی ملکی حجم گسترده‌ای از پرونده‌های حقوقی را در دادگاه‌ها و مراجع ذی صلاح تشکیل می‌دهند .
گروه حقوقی آریان دادوش آماده هرگونه مشورت و راهنمایی به شما عزیزان در رابطه با دعاوی حقوقی و بالاخص دعاوی ملکی میباشد .
به دریافت مشاوره از وکلای آریان دادوش ابتدا با شماره ۰۹۱۲۴۱۸۴۵۰۷ تماس گرفته و بعد از مطرح نمودن اختلاف و یا مشکل خود با وکیل متخصص در آن زمینه صحبت نمایید ، همچنین میتوانید با مراجعه به صفحه وکیل مربوطه در سایت آریان دادوش به طور مستقیم با ایشان تماس بگیرید.
