مقاله‌ای که در ادامه مطالعه خواهید کرد در رابطه با اجرت المثل ایام تصرف میباشد بسیاری از دعاوی امروزی بر سر این موضوع است که شخصی بدون اذن و اجازه مالک از منافع مالی و یا مال غیر استفاده نموده است و نهایتاً منجر به اقامه دعوا از سمت شخص مالک شده است.
مطلب مرتبط | اجرت المثل ایام تصرف چیست
مطابق قانون و همچنین شرع و عرف هر کسی موجب ضرر و زیان به شخص دیگری شود مسئول است تا آن ضرر و زیان را جبران نماید حال می‌خواهد این ضرر زدن با تصرف مال یا ملک شخصی باشد و یا استفاده از تخصص و کارایی فردی صورت پذیرد .
مطلب مرتبط | مطالبه اجرت المثل ایام تصرف
اجرت المثل چیست
اجرت المثل از دو کلمه اجرت و المثل تشکیل شده است که همانطور که مستحضر هستید اجرت به معنای پاداش و المثل هم به معنای مال یا هرچیزی است که مدنظر قانونگذار بوده است ، میباشد .
اجرت المثل دقیقاً نقطه مقابل اجرت المسمی میباشد اگر بخواهیم به تفاوت اجرت المثل و اجرت المسمی به طور خلاصه اشاره کنیم باید بگوییم :
که در اجرت المسمی ما شاهد مبلغی هستیم که به صورت توافقی برای اجرت و پاداش شخصی که از ملک و یا کاری به دست می‌آورد معین شده است اجرت المسمی به صورت قراردادی حال چه به صورت شفاهی و یا کتبی بین طرفین توافق می‌شود و دقیقاً مطالبه آن نیز در آینده رخ می‌دهد و در هنگام مطالبه مبلغ اجرت المسمی مشخص است و شخص مطالبه‌گر می‌داند که چه مبلغی را می‌بایست مطالبه کند چرا که آن توافق شده بوده است.
اما در نقطه مقابل آن اجرت المثل به این شکل است که اگر شخصی بدون توافق قبلی و یا رضایت شخصی از ملک او و یا مال دیگری و یا تخصص فردی استفاده و منفعت ببرد مبلغی را به عنوان مبلغی توافقی برای استفاده به عنوان اجرت المثل به شخص پرداخت می‌نماید .
ادامه مطلب | وکیلی ملکی حقوقی
اجرت المثل از کار غیر
در قانون مدنی ماده ۳۳۶ اجرت المثل در کنار کلمه استیفاء به کار برده شده است و به طور کلی می‌توان گفت که مبحث اجرت المثل در ماده ۳۳۶ و همچنین ماده ۳۳۷ قانون مدنی به صورت استیفاء بیان شده است ،
استیفاء در لغت به معنی تمام فرا گرفتن، تمام گرفتن حق يا مال خود از كسی گرفتن و در اصطلاح حقوقی و به ويژه در مباحث مربوط به منابع تعهد و ضمان قهری به معنی بهره مند شدن و انتفاع شخصی بدون انعقاد قرار داد و يا عقد از عمل ديگری میباشد .
همانطور که می‌دانید اجرت المثل پاداش چیزی است حال این پاداش می‌تواند برای کاری باشد و یا می‌تواند برای مال یا ملکی باشد .
پس به طور کلی اجرت المثل را ما می‌توانیم به دو دسته اجرت المثل کار غیر و یا اجرت المثل مال غیر که همان اجرت المثل ایام تصرف مال غیر نیز میباشد تقسیم بکنیم .
در رابطه با اجرت المثل از کار غیر ماده ۳۳۶ قانون مدنی اینگونه بیان می‌کند که هرگاه کسی بر حسب امر دیگری اقدام به عملی نماید که عرفاً برای آن عمل اجرتی بوده و یا آن شخص عادتاً مهیای آن عمل باشد عامل مستحق اجرت العمل خود خواهد بود . مگر اینکه معلوم شود که قصد تبرع داشته است .
تبرع در ماده ۳۳۶ قانون مدنی به معنای بذل مال و یا منفعتی به دیگری بدون هیچ چشم داشتی و از روی حسن عمل و خیر است .
تبصره چنانچه زوجه کارهایی را که شرعاً به عهده وی نبوده و عرفاً برای آن کار اجرت المثل باشد به دستور زوج و با عدم قصد تبرع انجام داده باشد و برای دادگاه نیز ثابت شود .
دادگاه اجرت المثل کارهای انجام گرفته را محاسبه و به پرداخت آن حکم می‌نماید .
نکته بسیار مهمی که در پرونده اجرت المثل زوجه و ایام زوجیه موجود میباشد این است که زوجه می‌بایست برای ادعای خود مستندات و دلایل محکمی داشته باشد و بتواند ادعای خود مبنی بر اجرت المثل کارهای انجام گرفته را برای دادگاه صالح اثبات نماید این کار نیاز به مشورت یک وکیل متخصص و حتی الامکان وجود یک وکیل متخصص خانواده در کنار زوجه دارد .
ادامه مطلب | وکیل خانواده
آریان دادوش | اجرت المثل ایام تصرف
اجرت المثل بهره‌مند شدن و انتفاع از مال یا عمل دیگری است جایی که شخص به هزینه یا کار دیگری بر دارایی خود می‌افزاید خواه به صورت تملک باشد که می‌شود اجرت المثل ایام تصرف یا استفاده از منافع باشد.
اجرت المثل در جایی است که ترازی در قالب عمل حقوقی معینی قرار نگیرد جایی که شخص به موجب عقد اجاره یا جعاله از مال یا کار دیگری بهره‌مند می‌شود مورد از مصادیق اجرت المثل نیست. همانطور هم که در پیشتر به آن اشاره کردیم در مواردی که با توافق طرفین و قرارداد اجرت کاری مشخص می‌شود به آن اجرت المسمی گفته می‌شود .
مطالبه اجرت المثل
در رابطه با مطالبه اجرت المثل باید برخی نکات را در نظر بگیریم که در شرایط نامشروع مطالبه اجرت المثل امکان نخواهد داشت و یا به طور دقیق‌تر اگر عملی غیر شرعی انجام شده باشد و یا اجبار و اکراه در کار باشد اجرت المثلی به آن تعلق نخواهد گرفت.
همانطور که در قانون هم به آن اشاره شده است که استیفای نامشروع در مواردی به کار می‌رود که تصرف یا تملک مال دیگری در قانون عنوان دیگری نداشته باشد لذا هرگاه غاصبی از منافع مال مقصود استفاده کند زمان او زیر عنوان قصر قرار می‌گیرد نه اجرت المثل.
همچنین الزام به پرداخت اجرت المثل ویژه کاریست که مشروع و مباح باشد بنابراین اگر شخصی از دیگری بخواهد تا کسی را برباید چنین عملی اجرت ندارد.
اجبار دیگری به انجام کار از مصادیق مسئولیت مدنی اجبار کننده است زیرا با اجبار خود سبب ادرار به دیگری می‌شود نه تنها ضامن منافع است بلکه هر ضرری را که از اجبار ناشی می‌شود را نیز باید جبران کند .
نکته هرگاه بخشی از کار انجام شود اجرت المثل تنها به همان بخش تعلق می‌گیرد و نمی‌توان عامل را به اتمام کار ملزم کرد در جریان اجرت المثل التزامی نسبت به آینده ایجاد نمی‌شود .
ادامه مطلب | وکیل ملکی تهران
آریان دادوش | اجرت المثل ایام تصرف
اجرت المثل ایام تصرف
اجرت المثل ایام تصرف را می‌توان اینگونه تعریف نمود که اگر شخصی بدون اجازه و اذن مالک از مال او استفاده نماید حال چه اذان منفعتی برده باشد و چه از آن نفع نبرده باشد مالک مال حق مطالبه عوض منافع آن را دارد ، حال اینکه میزان آن چقدر است بسته به شرایط نوع مال و ارزش مال و همچنین مقدار مصرف و استفاده شخص از آن توسط کارشناس معین می‌شود و یا در برخی شرایط به وسیله تراضی طرفین مبلغ اجرت المثل را معین می‌کنند .
حال اگر شخص امتناع بورزد از پرداخت اجرت المثل مالک حق قانونی و شرعی دارد که دعوای مطالبه اجرت المثل ایام تصرف را اقامه کند و اجرت المثل ایام تصرف را از شخص استفاده کننده بگیرد .
اجرت المثل ایام تصرف در قانون مدنی
در قانون مدنی در مواد ۳۳۶ و ۳۳۷ به استیفا و یا همان اجرت المثل اشاره شده است اما در رابطه با اجرت المثل ایام تصرف از مال غیر می‌توان به ماده ۳۳۷ قانون مدنی اشاره نمود .
ماده ۳۳۷ قانون مدنی استیفا از مال غیر :
هرگاه کسی بر حسب اذن صریح یا ضمنی از مال غیر استیفا منفعت کند صاحب مال مستحق اجرت المثل خواهد بود مگر اینکه معلوم شود که اذن در انتفاع مجانی بوده است .
همانطور که از ماده ۳۳۷ استنباط می‌نمایید اذن مالک وجه تمایز بین اجرت المثل مشروع و نامشروع است .
از ظاهر ماده چنین برمی‌آید که اجرت المثل در ماده فوق ویژه موردی است که استفاده کننده ماذون است و به قهر و غلبه اقدام نکرده است .
نکته هرگاه خواهان اقدامی برای حفظ منافع خود بکند و از آن اقدام سودی به دیگران برسد نمی‌تواند آن را به عنوان استفاده بدون جهت و برای مطالبه اجرت المثل مطرح کند مانند آنکه مالکی به منظور حراست از باغ خود سیل گیری احداث کند که همسایگان دیگر هم به واسطه آن از خطر در امان بمانند .
اگر شخصی با تلف مال دیگری از خود دفع ضرر کرده باشد مالک می‌تواند از باب استفاده بدون جهت به وی رجوع کند اما در این خصوص جبران خسارت مشروط و تا اندازه استفاده شخص است نه به میزان خسارت وارد شده .
نکته بسیار مهمی که در دعوای مطالبه اجرت المثل ایام تصرف وجود دارد استفاده بدون جهت است همانطور که در پاراگراف بالا هم به آن اشاره شد استفاده بدون جهت به معنای علت غایی نیست و مراد علت فاعلی است کلمه جهت یا علت در استفاده بدون جهت به معنای علت فاعلی است .
محاسبه اجرت المثل ایام تصرف
مبلغی که برای اجرت المثل ایام تصرف و یا هرگونه اجرت المثل در نظر گرفته می‌شود به شرایط متفاوتی از جمله نوع مال و همچنین شرایط استفاده از آن زمانی که از آن استفاده شده است مکان قرار گرفتن آن و یا به طور کلی اجرت المثل مربوط به عمل است و برای زوجه است و یا اجرت المثل برای مال و یا ملک است به تمامی این مسائل بستگی دارد .
بعد از مطرح کردن دعوای مطالبه اجرت المثل در مرجع صالح توسط کارشناس مربوطه تعیین خواهد شد البته بعد از اینکه کارشناس مبلغ را معین نمود می‌توان به مبلغ آن اعتراض نمود چرا که در خیلی اوقات فرد بدون آگاهی و بدون مشورت گرفتن از یک وکیل متخصص دادخواست خود را مطرح می‌کند و نمی‌تواند منظور خود و مفهوم را به طور کامل بیان کند ،
کارشناس نیز با توجه به این دادخواست و دعوای مطرح شده اقدام به کارشناسی و تعیین اجرت المثل می‌نماید که گاهاً می‌تواند کمتر و یا اشتباه باشد .
به همین علت است که گروه حقوقی آریان دادوش به شما عزیزان توصیه می‌نماید قبل از هرگونه اقدامی برای اقامه دعوای مطالبه اجرت المثل با یک وکیل متخصص در این زمینه مشورت نمایید.
در رابطه با مرجع صالح رسیدگی کننده نیز با توجه به مبلغی معین شده در دادخواست اولیه خواهان ، اینکه مرجع صالح شورای حل اختلاف باشد و یا دادگاه حقوقی ، تعیین خواهد شد .
سخن پایانی
اجرت المثل ایام تصرف و دعاوی که به طور کلی از اجرت المثل و مبحث استیفا در قانون مدنی حاصل میشوند ، نیاز به تجربه و علم و آگاهی مربوط به آن را خواهد داشت ،
مطالب بالا چکیده‌ای از تعاریف و نکات مربوط به اجرت المثل در قانون و مطالبی که در جای جای علم حقوق راجع به این مسئله گفته شده است میباشد البته شما می‌توانید با مطالعه مقالات مرتبط که لینک آنها در بالاتر نیز گذاشته شده بود از جمله مطالبه اجرت المثل و همچنین اجرت المثل ایام تصرف چیست دانش و آگاهی خود را راجع به این موضوع بالاتر ببرید .
به عنوان کلام آخر در این مقاله و تمامی مقالات ملکی، گروه حقوقی آریان دادوش ، مشورت با یک وکیل ملکی متخصص را قبل از انجام هر کاری و یا تصمیمی به شما دوستان توصیه می کند ، البته در دیگر دعاوی حقوقی نیز توصیه یک متخصص کم تاثیر نیست اما در دعاوی حقوقی و ملکی می بایست مشورت نمود.
